Emre Efser Altılı Masanın Mutabakat Metnini Madde Madde İnceledi
Gazeteci Emre Efser geçtiğimiz günlerde altı liderin katılımı ile açıklanan altılı masa mutabakat metnini madde madde inceleyerek yorumladı. Twitterda uzun bir seri halinde yapılan paylaşımı sizler için derledik.
Emre Efser:
Altılı Masa’nın açıkladığı Mutabakat Metni’nde yazılı maddeleri detaylıca inceleme fırsatım oldu. Muhalefetin seçime yönelik tek somut icraatı olan bu metinden öne çıkan maddelerin alt metinlerini okumak ve ne yapılmak istendiğini anlamak bence önemli.
Başlayalım:
I. HUKUK, ADALET VE YARGI
YASAMA REFORMU
Vaat
Yasama faaliyetlerinin serbest, özgür ve bağımsız şekilde yerine getirilebilmesini sağlamak amacıyla milletvekili dokunulmazlığının Anayasa’nın 14. maddesinden kaynaklanan istisnasını kaldıracağız.
Anlamı
Söz konusu vaat ile meclisteki, bölücü, yıkıcı ve darbeci söylem ve eylemlerde bulunan milletvekillerine hukuki olarak dokunulması engellenecek.
CHP'li Yüksel Taşkın, bu maddenin HDP için konulduğunu itiraf etti.
Vaat
Yasamayı güçlendirmek için kanunlar üzerinde tanınan veto yetkisini kaldırarak Cumhurbaşkanına sadece “geri gönderme yetkisi” tanıyacağız.
Anlamı
Böylece devletin en tepesinde hiçbir etki ve yetkisi olmayan sembolik bir Cumhurbaşkanı bulunacak.
Vaat
TBMM Genel Kurulundaki açık görüşmelerin TRT’nin bu amaca tahsis edilmiş bir kanalından ve sosyal medya platformlarından; Komisyon görüşmelerinin ise TBMM’nin sosyal medya platformlarından canlı olarak yayınlanmasını sağlayacağız.
Gerçek
Zaten halihazırda TBMM’deki görüşmeler TBMM TV ve TRT-3’ten canlı olarak yayınlanmaktadır.
TBMM Genel Kuruluna ait Twitter hesabı bulunmaktadır.
Vaat
Devlet sırrı ve ticari sır kavramlarını, Meclisin bilgi edinme ve denetim yetkilerini engellemeyecek şekilde yeniden tanımlayacağız.
Anlamı
Devlet sırrı, uluslararası bir kavramdır.
Muhalefet, devlet sırlarının ifşa edilmesini kolaylaştıracağını söylüyor.
YÜRÜTME REFORMU
Vaat
Yürütmenin Cumhurbaşkanı ve Bakanlar Kurulundan oluşmasını ancak yürütmeye dair icrai yetkilerin Bakanlar Kurulu tarafından kullanılmasını sağlayacağız.
Anlamı
6’lı masa, tek seslilikten uzak olup tam bir “ses uyumsuzluğu” ve “her kafadan bir ses çıkması” anlamına gelen kakofoni örneği göstermektedir.
Bakanlar Kurulu üyelerine yürütme yetkilerinin verileceği sistem, benzer şekilde her kafadan bir sesin çıkacağı sistem demektir.
Vaat
Başbakanı, Bakanları ve Bakanlar Kurulunu güçlendirip etkili hale getirecek ve hükümetin istikrarını sağlayacak tedbirleri artıracağız.
Gerçek
Altılı Masa üyeleri daha şimdiden pek çok konuda birbirlerini eleştiriyor. Tartıştıkları mesele sayısı, uzlaştıklarından çok daha fazla.
İstikrarsız 6’lı Masa,parlamenter sisteme geri dönerek ülkeyi belirsizlik, bilinmezlik ve yerinde sayma dönemine geri götürmek istiyor.
Vaat
Genelkurmay Başkanının Milli Savunma Bakanına bağlı ve ona karşı sorumlu olmasını sağlayacağız.
Gerçek
Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’nin başladığı 2018’den beri Genelkurmay Başkanı, Milli Savunma Bakanı’na bağlıdır.
Vaat
Kuvvet Komutanlıklarını tekrar Genel Kurmay Başkanlığı’na bağlayacağız.
Gerçek
Türkiye,Kuvvet Komutanlıklarının sivil iradeye bağlı olmadığı dönemlerde askeri vesayetten büyük zararlar görmüştür.
Türkiye bu dönemleri geride bırakmıştır.Kuvvet Komutanlıkları, milli iradenin egemenliği gereği Milli Savunma Bakanlığı’na,yani sivil iradeye bağlanmıştır.
YARGI REFORMU
Vaat
Özel yargılama usullerine ve özel yetkili mahkeme uygulamasına son vereceğiz.
Gerçek
Özel Yetkili Mahkeme uygulaması 2014’te kaldırıldı.
Vaat
15 Temmuz 2016 tarihinde FETÖ tarafından gerçekleştirilen darbe teşebbüsü sonrası ilan edilen Olağanüstü Hal Kanun Hükmünde Kararnamelerinden kaynaklanan mağduriyetlere son vereceğiz.
Gerçek
40 yıldır devletin tüm organlarına sızma faaliyeti yürüten ve 15 Temmuz sonrası kamudan ihraç edilen terör örgütü FETÖ mensuplarını tekrar devlete yerleştirecekler.
Vaat
Anayasa’nın “Düşünce ve kanaat hürriyeti” ile “Düşünceyi açıklama ve yayma hürriyeti”ni düzenleyen maddelerini birleştirerek, madde başlığını “Düşünce, kanaat ve ifade hürriyeti” olarak değiştireceğiz.
Gerçek
Zaten anayasada var olan iki maddeyi birleştirmek bir vaat değildir.
SEÇİM VE SİYASİ PARTİLER MEVZUATI
Vaat
Siyasi partilerin kapatılmasına ilişkin davaların açılmasında TBMM’nin iznini zorunlu hale getireceğiz.
Belirli durumlarda, kapatma davası öncesinde partiye ihtarda bulunulmasını bir ön şart olarak düzenleyeceğiz.
Gerçek
CHP'li Taşkın, parti kapatmaların zorlaştırılmasına ilişkin bu maddelerin HDP için olduğunu itiraf etti.
Ayrıca 2010’da AK Parti’nin hazırladığı ve “parti kapatma” yetkisini Meclis'e devreden anayasa değişikliği maddesi, HDP ve CHP destek vermediği için kabul edilmemişti.
Vaat
Seçim barajını %3’e düşüreceğiz.
Gerçek
CHP'li Yüksel Taşkın, bu maddenin HDP için olduğunu itiraf etti.
Vaat
Yurt dışında mukim 6 milyonu aşan vatandaşımızın doğrudan Meclis’te temsilinin sağlanabilmesi için en fazla 15 milletvekili ile temsil edilmek üzere yurt dışı seçim çevresi oluşturacak ve bu hususu Anayasada açıkça düzenleyeceğiz.
Gerçek
CHP, 2017 Referandumu öncesinde yurt dışında adres kaydı olmayan 1 milyon seçmenin referandumda oy kullanabilmesi için AK Parti’nin çıkardığı KHK’yı YSK’ya taşıyıp düzenlemenin uygulanmamasını istedi.
Vaat
En son yapılan milletvekili genel seçiminde en az %1 oy alan siyasi partilerin hazine yardımından faydalanmasını sağlayacağız.
Anlamı
Altılı Masa’nın %1’lik partileri, Hazineden nemalanmak için kendilerini de metine ekletmiş.
II. KAMU YÖNETİMİ
CUMHURBAŞKANLIĞI BÜNYESİNDEKİ BİRİMLER, BAKANLIKLAR, DÜZENLEYİCİ VE DENETLEYİCİ KURUMLAR
Vaat
Türkiye Varlık Fonunu kapatacağız.
Anlamı
Türkiye Varlık Fonu, kamuya ait olan varlıkları daha etkin ve verimli bir şekilde yönetmek için kuruldu.
Gelişmiş ülkelerde muadili bulunan bu kuruluşu gerekçesiz şekilde kapatmak, muhalefetin yapıcı değil yıkıcı siyasetinin bir diğer örneğidir.
Vaat
“Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı”nı “Kadın, Aile ve Çocuk Bakanlığı” olarak yapılandıracağız.
Gerçek
Bakanlık ismi değiştirilmesi bir vaat olarak sunulmuştur.
Bakanlık tüm birimleriyle kadınlarla ilgili konuları takip etmektedir.
Ayrıca Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü de faaldir.
Vaat
Tütün, Tütün Mamulleri ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumunu kuracağız.
Gerçek
Bu kurum “Tütün ve Alkol Dairesi Başkanlığı” olarak Tarım ve Orman Bakanlığına bağlı bir şekilde faaliyetlerini yürütmektedir.
Vaat
Türkiye Şeker Kurumu’nu kuracağız.
Gerçek
Bu kurum “Şeker Dairesi Başkanlığı” olarak Tarım ve Orman Bakanlığı bünyesinde faaliyetlerini sürdürmektedir.
YEREL YÖNETİMLER
Vaat
Yerel Yönetimler Reformunu hayata geçireceğiz.Tüm yerel yönetim mevzuatını yeniden değerlendirecek,yerel yönetimleri idari ve mali açıdan yeniden yapılandıracağız. Bazı bakanlıkların taşra kuruluşlarını görev alanlarına göre yerel yönetimlere devredeceğiz.
Merkezi yönetimin yerel yönetimler üzerindeki aşırı vesayetine son vereceğiz.
Seçimle gelenin seçimle gitmesini güvence altına alacak, yerel yönetimlerde seçme ve seçilme hakkını yok sayan kayyum uygulamalarına son vereceğiz.
Anlamı
Bu 5 vaat, sıklıkla HDP tarafından dile getirilen özerklik ve terörle iltisaklı belediye başkanlarına serbestlik sağlanması gibi isteklerini yansıtmaktadır.
Zaten CHP'li Yüksel Taşkın, kayyum konusunun HDP için metne konulduğunu itiraf etti.
Vaat
Seçilmiş yöneticilerin görevlerine bir yargı kararı olmadıkça son verilememesini güvence altına alacağız.
Gerçek
Türkiye’de maalesef çeşitli belediye başkanlarının terör örgütlerine yardımlarda bulunduğu, teröristleri ve terörle iltisaklı olanları belediyelerde çalıştırdıkları tespit ediliyor ve yargı süreçleri başlıyor.
Bu vaat, teröre desteğin olabildiğince devam etmesi demek.
III. EKONOMİ, FİNANS VE İSTİHDAM
EKONOMİ KURUMLARININ GÜÇLENDİRİLMESİ VE YENİDEN YAPILANDIRILMASI
Vaat
Başlangıçta Cumhurbaşkanına, Güçlendirilmiş Parlamenter Sisteme geçildiğinde ise Başbakan’a doğrudan bağlı Strateji ve Planlama Teşkilatı’nı kuracağız.
Gerçek
Strateji ve Bütçe Başkanlığı, Cumhurbaşkanlığına bağlı olarak faaliyetlerini sürdürmektedir.
MERKEZ BANKASI BAĞIMSIZLIĞININ TEMİNAT ALTINA ALINMASI
Vaat
TCMB’nin merkezi başkent Ankara’dadır. Bankanın İstanbul’daki birimlerinin Ankara’ya taşınma sürecini mümkün olan en kısa sürede sağlayacağız.
Anlamı
Bir finans merkezi olan İstanbul’da TCMB’nin herhangi bir biriminin bulunmaması gibi bir vizyonsuzluk ve bilgisizliği, ancak böylesi bir yıkıcı muhalefet vadedebilir.
PARA POLİTİKASI
Vaat
Her ne şekilde olursa olsun, rezerv satışlarının en geç on beş günlük periyotlarla kamuoyuna açıklanmasını sağlayacak, altı ayda bir kapsamlı rezerv yönetimi raporu hazırlayacağız.
Gerçek
Merkez Bankası aylık olarak rezerv raporlarını kamuoyuyla paylaşmaktadır.
KAMUDA İSRAFLA MÜCADELE
Vaatler ve Gerçek
Bu başlık altında yazılan vaatler, başta CHP’li belediyeler olmak üzere muhalefetin kontrolündeki yerel yönetimlerde meydana gelen yüklü israfları gündeme getirdi.
Örneğin CHP’li İBB yönetimi göreve geldikten sonra 13 bin 312 kişiyi işten çıkarıp, 44 bin 995 kişiyi işe aldı. (25 Eylül 2021’e kadar)
CHP’li İBB, CHP’li 11 ilin Büyükşehir Belediye Başkanları ile yapılan yemek organizasyonuna kişi başı 6 bin 395 TL, toplamda ise 319 bin 780 lira ödedi. (2019 Ağustos)
CHP’li İBB yönetimdeki çoğu kişiye 2’şer - 3’er maaş verildiği ortaya çıktı.
CHP’li İBB tarafından düzenlenen yemek organizasyonunda içilen içkilerden şişe başı 50 TL+KDV, toplamda 3155 TL “buşon ücreti” alındı. (Ekim 2019)
CHP’li İBB yöneticileri kendilerine 1,6 milyon TL’ye telefon ve tablet alıp bunu da belediyeye ödetti. (Mayıs 2021)
İBB'nin, CHP'li milletvekilleri, Parti Meclisi ve Yüksek Disiplin Kurulu üyeleri ve eşlerine lüks bir otelde akşam yemeği verdiği bildirildi. Beşiktaş'taki otelin bir gecelik fiyatının bin 800 TL olduğu öğrenildi. Gelen binlerce liralık hesabı CHP değil İBB ödedi (Şubat 2021)
Mansur Yavaş, zarar ettiğini söylediği 11 belediye şirketini kapatacağını, liyakatle işe alım yapacağını, işçi atılmayacağına dair namus sözü verdi. Ancak şirketleri kapatmadığı gibi CHP, HDP ve İP'li 2 bin 700 kişiyi işe aldı. (Nisan 2020)
BÜTÇE VE KAMU HARCAMALARI
Vaat
Kaynakları “Kanal İstanbul” gibi rant projeleri için değil GAP, DAP, KOP ve DOKAP kapsamındakiler başta olmak üzere tarımsal sulama projelerinde kullanacağız.
Gerçek
Kanal İstanbul bir rant projesi değildir.
İstanbul’u rahatlatma ve deprem tedbirlerini artırmayı da içeren küresel bir lojistik vizyon projesidir.
Bahsi konu olan DAP ve DOKAP projeleri Ak Parti Hükümetleri döneminde başlatılmıştır.
İSTİHDAM VE İŞSİZLİKLE MÜCADELE POLİTİKALARI
Vaat
Teknoloji ve Bilişim Liseleri ile gençlerin yazılım, kodlama ve teknoloji alanlarında meslek sahibi olmalarını sağlayacağız.
Gerçek
Şu anda Mesleki ve Teknik Liselerdeki Bilişim Teknolojileri bölümlerinde 163 bin 976 öğrenci eğitim alıyor.
SEKTÖREL POLİTİKALAR
TARIM
Vaat
Tarım Orman Şurası’nı etkili biçimde çalıştıracağız.
Gerçek
Şura, halihazırda tarım hukukundan orman kaynaklarına kadar tarımla ilgili 21 farklı alanda faaliyet gösteriyor.
Vaat
Her 5 yılda bir tarım ve hayvancılık sayımı yapacağız.
Gerçek
Bakanlık bu sayımları her sene zaten düzenli olarak yapıyor.
Vaat
Sigortalama ve tarımsal desteklerde, pek çok çiftçimizi dışarıda bırakan “Çiftçi Kayıt Sistemi” yerine; tarla tapularını ve kira kontratını esas alan geniş kapsamlı “Tarımsal Üretim Kayıt Sistemi”ni kullanacağız.
Gerçek
Çiftçi Kayıt Sistemi (ÇKS), iddia edildiği gibi pek çok çiftçiyi dışarıda bırakmadığı gibi son derece kapsayıcı işliyor.
ÇKS’de kayıt türleri üçe ayrılıyor:
- Toprak sahipleri
- Toprak kiralayan kimseler
- Toprak birinci dereceden yakınlarına ait olan kimseler
Vaat
Tarım, su ürünleri ve ormancılıkta kullanılan üretim araçları ve makineler için mazotta ÖTV yükünü kaldıracağız.
Gerçek
Devlet mazot maliyetinin zaten %50’sini karşılıyor.
Çiftçilere mazot desteğini de 2003’te AK Parti başlatmıştı.
Vaat
Çiftçilere kullandığı gübre maliyetinin yüzde 50’sini destek olarak geri vereceğiz.
Gerçek
Gübrede %18 olan KDV, 2016’da kaldırıldı.
2022’de çiftçilere dekar başına 21 ile 46 TL arasında gübre destek ödemesi yapıldı.
Gübre ve yem fiyatları, Nisan’a kadar sabitlendi.
Vaat
Tarımda indirimli elektrik tarifesi uygulayacağız.
Gerçek
Mesken ve tarımsal sulamada kullanılan elektrikte KDV oranı %18’den %8’e indirildi. (Mart 2022)
Vaat
Türkiye Tarım Kredi Kooperatifleri‘ne tahsis edilecek GES lisansıyla üretilecek elektriği işletme, amortisman ve elektrik nakil maliyetleri karşılığına tekabül edecek cüzi miktarda bir bedelle tarımsal sulama amaçlı kullandıracağız.
Gerçek
Halihazırda tarımsal sulamada güneş enerjisi santrali kurulumu için kredi desteği bulunuyor.
Vaat
Gençleri Hazine arazisi kiralama, girişim sermayesi ve düşük faizli kredi gibi teşvikler başta olmak üzere desteklerden öncelikli olarak faydalandıracak ve mesleğin gençleştirilmesini sağlayacağız.
Gerçek
Kırsalda Uzman Eller ve Genç Çiftçilerin Desteklenmesi Projeleri ile çiftçilik mesleği gençleşti.
Vaat
Tohum gen bankalarını geliştirecek, ata ve yerel tohumların korunmasını ve kullanımını sağlayacağız.
Gerçek
Türkiye genelinde kullanılan tohumun yerlilik oranı şu anda %96. Tohum Gen Bankası’nda 119 bin 175 tohum örneği yer alıyor.
Ayrıca Ata Tohum Projesi başlatıldı.
Vaat
Gübrede dışa bağımlılığı azaltmak için yeni üretim tesisleri kurulmasına, mevcutların kapasitelerinin artırılmasına yönelik özel yatırım ve teşvik programları geliştireceğiz.
Gerçek
Biyolojik Gübrelerin Geliştirilmesi ve Kullanımının Yaygınlaştırılması Projesi başlatıldı ve geliştirildi.
Vaat
Ziraat Bankası’nı tekrar çiftçinin bankası yapacağız.
Gerçek
Ziraat Bankası ve Tarım Kredi Kooperatiflerinin faizsiz kredi miktarı, Ekim 2022’de 200 bin TL’ye çıkarıldı.
Vaat
Ülkemizin hayvansal ırk haritasını da çıkararak yerli ırk hayvanlarımızı ıslah edeceğiz.
Gerçek
Bakanlık her yıl hayvansal ırkların sayımını yapıyor.
Vaat
Arıcılıkta standardizasyonu sağlamak için Kovan Standardizasyonu, Bal Çeşitlerinin Belirlenmesi, Kalıntı İzleme Projelerini uygulamaya koyacağız.
Gerçek
Bütün alt başlıklarıyla Türkiye’nin Arıcılık Haritası oluşturuldu.
Vaat
Denizlerimizde balık üreme alanları oluşturarak balık popülasyonunun ve miktarının arttırılmasını sağlayacağız.
Gerçek
Sadece 2022’de 84 milyon yavru balık su kaynaklarına bırakıldı
Vaat
Tarım Organize Bölgeleri kurarak sanayi, lojistik ve pazarlama faaliyetlerini birbirine entegre edeceğiz.
Gerçek
33 adet Tarıma Dayalı İhtisas Organize Sanayi Bölgesi kuruldu
Vaat
Tarımsal ürünlerin yurt içi ve yurt dışı pazarlarda yer bulması için markalaşmaya ağırlık vereceğiz.
Gerçek
Kırsal kalkınma projeleriyle coğrafi işaretli ürünler geliştirildi. Markalaşmaya giden coğrafi işaretli ürün sayısı 1.250’ye ulaştı
Vaat
Köylerimizde sosyal yaşam alanları kuracağız.
Gerçek
Köylerde toplam 2 bin 200 adet Köy Yaşam Merkezi açıldı
Vaat
Köy okulları ve sağlık ocaklarını yeniden açacağız.
Gerçek
Sağlık ocakları Aile Hekimliği olarak isim değiştirdi
Vaat
TARSİM’İ yeniden yapılandırarak hızlı ve güçlü bir tarımsal sigorta yapısı oluşturacağız.
Gerçek
TARSİM yeniden yapılandırılma ihtiyacı yok. TARSİM kapsamında 19,5 milyon poliçe düzenlendi. Devlet 13 milyar TL prim desteği verdi.
Vaat
Şehir tarımını ve topraksız dikey tarımı destekleyeceğiz.
Gerçek
Kent Tarımı projesi başlatıldı
Vaat
İklim değişikliğinin tarım sektörüne olası etkilerine yönelik araştırmalar yapacak, araştırma sonuçlarına bağlı olarak ortaya çıkan fırsat ve tehditlere yönelik olarak stratejiler geliştireceğiz.
Tarım topraklarımızı ve meralarımızı koruyacağız.
Gerçek
Bakanlık konuyla ilgili çok sayıda proje başlattı
• Tarımsal Arazi Kullanım Planlaması Model Araştırmaları
• Toprak Veri Tabanı
• Organik Atık ve Artık Yönetimi Ülkesel Projesi
• Çölleşme ile Mücadele Ulusal Strateji ve Eylem Planı (2015-2023)
Vaat
Sulanabilir tarım ve meralarımızı var olan sulama projeleri ve yeni projelerle hızlıca tamamlayarak topraklarımızı suya kavuşturacağız.
Gerçek
105 bin 293 hektar tarım arazisi sulamaya açıldı
Vaat
Topraktan sofraya gıda güvenliğini ve gıda güvencesini sağlayacağız.
Gerçek
2009’da 174 ALO GIDA hattı açıldı.
2020’de ALO 174 WhatsApp İhbar Hattı kuruldu
7 bin 500 denetçiyle yaklaşık 1 milyon denetim yapıldı
SANAYİ VE TEKNOLOJİ
Vaat
Yetenek yönetimi, bağlantılılık, çevre dostu üretim, inovasyon ve dijitalleşme eksenlerinde geliştirilmiş, modern altyapıya sahip, sosyal alanlar içeren ülke çapında sanayi, teknoloji ve siber güvenlik vadileri kuracağız.
Gerçek
97 Teknoloji Geliştirme Bölgesi, 96 Teknopark kuruldu
Vaat
Makine imalat, elektronik, endüstriyel robot imalatı, teknik tekstil, organik ürünler imalatı, geri dönüşümlü ürünler, enerji tasarrufu sağlayan ürünler, akıllı ürünler, ilaç vb gibi sektörlere ve ürünlere yönelik mevcut destekleri artıracak ve yeni teşvikler sağlayacağız.
Gerçek
CHP'li Zeynel Emre: TOGG yerli ve milli değil
Vaat
Kamu-üniversite-sanayi ve sivil toplum işbirliğine önem vereceğiz.
Gerçek
TÜBİTAK sadece son bir yılda 174 üniversitede 3 bin 734 projeyi destekledi. Bu projelerde yaklaşık 10 bin araştırmacı ve 12 bin bursiyer görev aldı.
Vaat
İhtisas OSB’lerini destekleyeceğiz.
Gerçek
KOSGEB'de 89 bin 970 meslek lisesi ya da üniversite mezunu istihdam edildi. Türkiye genelindeki OSB’lerde 80 bin öğrencinin eğitim gördüğü 90 adet meslek lisesi açıldı.
Vaat
Yeni nesil Yeşil OSB’lerin kurulmasını ve mevcut olanların dönüştürülmesini sağlayacak, tüm OSB’ler bünyesinde Dijital ve Yeşil Dönüşüm Merkezleri kuracağız.
Gerçek
Sadece 2022’de bilim, sanayi ve teknoloji alanlarında 30 ülke ile 42 uluslararası anlaşma imzalandı.
Vaat
KOBİ’lere yönelik dijital hizmet ve teknoloji odaklı destekler vereceğiz.
Gerçek
İşletmelere Dijital Dönüşüm Danışmanlığı hizmeti veriliyor. KOBİ’ler global markalarla eşleştiriliyor.
SAVUNMA SANAYİ
Vaat
Savunma sanayiinde yetki ve sorumlulukları Savunma Sanayii Başkanlığı’nda toplayacak, şeffaf, hesap sorulabilir ve siyasi etkilerden arındırılmış bir yapı oluşturacağız.
Gerçek
Ali Babacan: “SİHA’lara dokunacağız”
CHP’nin Mersin Belediye Başkanı Vahap Seçer: “Tank, top, İHA, SİHA, vur kır, öldür, kahramanlık türküleri… Cumhuriyet bunun için kurulmadı”
Vaat
Savunma Sanayii İcra Komitesi’ne Kuvvet Komutanlarının da katılmasını sağlayacağız.
Gerçek
Askeri vesayeti her alanda geri getireceğiz
Vaat
Savunma sanayiinde halihazırda düşük olan yerlilik oranını 10 yıl içerisinde gerçek anlamda yüzde 80’lere çıkartacağız.
Gerçek
Savunma sanayi %80 oranında yerli
Vaat
Acil ihtiyaç bahanesiyle yurtdışından doğrudan alım yapılmasının önüne geçecek, kullanıma herhangi bir sınır getirmeyen sistemlerin tedariğini esas alacağız.
Gerçek
Savunma sanayi yatırımlarını sekteye uğratacağız
Vaat
Mevcut ve yeni projeleri hızla hayata geçirmek üzere Sakarya Tank Palet Fabrikasının tahsis işlemlerini hukuki mevzuat çerçevesinde iptal edeceğiz.
Gerçek
Yerli ve milli savunma sanayi yatırımlarını tamamen bitireceğiz
Vaat
Milli Savunma Bakanlığı, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ve Milli Eğitim Bakanlığı koordinasyonuyla yurtdışına gönderilen ve eğitimini tamamlayan araştırmacılarımızın Savunma Sanayi Ar-Ge ve Ür-Ge uzmanı olarak yerli savunma sanayimize değer katmalarını sağlayacağız.
Gerçek
Başta devlet kurumları olmak üzere bütün özel ve karma yatırımlı sanayi odaklı kurum ve şirketlerde yurtdışında devlet bursuyla okumuş yüzlerce eğitimli personel çalışıyor.
ENERJİ
Vaat
Kalıcı yaz saati uygulamasına son vereceğiz.
Gerçek
Uygulamayla 6 yılda 9,24 milyar TL tasarruf sağlandı. (Mart 2022 itibariyle)
Vaat
Doğalgaz arz güvenliğinin temini ve ülkemizin Enerji Ticaret Merkezi’ne dönüştürülmesi için, yeraltı doğalgaz depolama, LNG terminali ve FSRU tesislerini üçüncü tarafların erişimine açacağız.
Gerçek
Rusya, Türkiye’yi enerji merkezine çevirmek üzere Erdoğan’a teklifte bulundu. Trakya enerji dağıtım merkezi olacak.
Vaat
Elektrikli araç şarj istasyonu ağını 2025 itibariyle tüm Türkiye’de hazır hale getireceğiz.
Gerçek
Şu an Türkiye genelinde 3 bin 640 adet elektrikli otomobil şarj noktası var. Bu alanda lisans alan şirket sayısı ise 54’e ulaştı.
Vaat
Yüksek fiyatlı mevcut doğalgaz anlaşmalarını yeniden müzakere edeceğiz.
Gerçek
Yerli Karadeniz gazı Mart ayında konutlarda kullanılmaya başlanacak
Vaat
Akkuyu Nükleer Santral Projesi’nin mevcut durumunu ve sözleşme detaylarını, anlaşma dışında verilmiş olan hakları veya üstlenilen yükümlülükleri gözden geçireceğiz.
Gerçek
Tek başına İstanbul’un elektrik ihtiyacının %90’ını karşılayabilecek olan dünyanın en büyük NGS çalışmasını sona erdireceklerine getiriyorlar.
Vaat
Ülkemizin Doğu Akdeniz doğal gazının Avrupa’ya taşınması için tek alternatif olması fırsatını etkili biçimde değerlendireceğiz. Doğu Akdeniz’de haklarımızı koruyarak münhasır ekonomik bölgelerle ilgili uluslararası antlaşmaları tamamlayacağız.
Gerçek
Türkiye, Libya ile mutabakat imzalayarak bu konudaki gerekli adımları attı.
Vaat
BOTAŞ’ın iletim ve dağıtım ile ticari faaliyetlerini ayıracağız.
Gerçek
BOTAŞ’ın Türkiye genelindeki arama ve sondaj faaliyetlerine ket vuracağız.
MADENCİLİK
Vaat
En büyük rezervlere sahip olduğumuz bor madenini katma değeri yüksek ürüne dönüştürme çabalarını destekleyeceğiz.
Gerçek
Türkiye’nin dünyadaki pazar payı %62 oranında. Sadece 2022’de 1 milyar 300 milyon $ gelir elde edildi.
Ayrıca AK Parti öncesinde Türkiye altın madenciliği yapmıyordu. Berat Albayrak döneminde 420 milyar dolarlık potansiyel ortaya çıkarıldı.
Vaat
Rehabilitasyonu tamamlanmamış ve terkedilmiş maden sahalarının orman arazisine dönüşümünü veya tekrar tarıma elverişli hale getirilmesini sağlayacağız.
Gerçek
Bursa Orhaneli’ndeki maden sahasına 1 milyon 700 bin, Soma’daki maden sahasına 150 bin, Kütahya Tavşanlı’daki maden sahasına 258 bin 175 fidan dikildi.
ULAŞTIRMA
Vaat
Ulaştırma sektörünü ülkemizi uluslararası ticarette cazip bir üretim ve lojistik üssü haline getirecek, emniyetli ve teknolojik yeniliklere sahip, kalkınmaya ivme kazandıracak bir yapıya kavuşturacağız.
Gerçek
Ulaşım sorunu son 20 yılda çözüldü.
Bölünmüş Yol Uzunluğu:
●2002: 6.101 km
●2023: 29 bin km
Otoyol Uzunluğu:
●2003: 1.715 km
●2022: 3.633 km
Tünel Uzunluğu:
●2002: 50 km
●2023: 720 km
Karayolu Tünel Sayısı:
●2002: 83
●2022: 468
Vaat
Kanal İstanbul projesini göreve başladığımız gün iptal edecek, bugüne kadar yapılan iş ve işlemleri hukuki, ekonomik, ekolojik ve teknik olarak incelemeye alacağız.
Gerçek
“Türkiye’nin küresel ticarette üstleneceği büyük yatırımlara engel olacağız.” diyorlar. Kanal İstanbul ve bununla birlikte hayata geçecek olan Yeni Finans Merkezi, Yeni Lojistik Merkezi ve Yeni Ticaret Merkezi projelerinin tamamını iptal edeceklerini vurguluyorlar.
Vaat
İl merkezlerinin tamamını birbirine bölünmüş yollarla bağlayacağız.
Gerçek
Bölünmüş yol uzunluğu 29 bin km’ye çıktı.
Bölünmüş Yollarla Bağlı İller:
●2002: 6 il
●2022: 77 il
Vaat
Havayolu taşımacılığı altyapısını geliştirecek ve havalimanlarımızı diğer ulaşım sistemleriyle entegre hale getireceğiz.
Gerçek
En son Kağıthane-İstanbul Havalimanı metro hattı 22 Ocak’ta açıldı.
İstanbul’daki metro uzunluğu:
•2004: 44,5km
•2023: 199,7 km
NOT: CHP’li İBB Başkanı, 3,5 yılda 7,24 km metro yaptı.
Yurt İçi Uçuş Ağı:
●2003: 26 noktaya
●2022: 56 noktaya
Havalimanı Sayısı
●2003: 26
●2022: 57
Hava yolu Şirketlerinin Uçak Sayısı:
●2003: 162
●Kasım 2022: 592
Vaat
Havayolunda iç hatların gelişimi için, çapraz uçuşlar ile mevcut havayolu bağlantı şebekesine derinlik kazandıracağız.
Gerçek
Havacılık Anlaşması Bulunan Ülke Sayısı:
●2003: 81
●2022: 173
Yurt Dışı Uçuş Ağı:
●2003: 60 noktaya
●2023: 342 noktaya
Türkiye sivil havacılıkta dünyanın en geniş uçuş ağına sahip ülkesi oldu
Yurt Dışında Uçulan Ülke Sayısı
●2003: 50
●2023: 130
DIŞ TİCARET POLİTİKASI
Vaat
Gümrük Birliği Anlaşmasına paralel olarak düzenlenen Serbest Ticaret Anlaşmalarını gözden geçirecek, diğer Serbest Ticaret Anlaşmalarının dış ticarete etkilerini kapsamlı bir değerlendirmeye tabi tutacağız.
Gerçek
Türkiye’nin Orta Asya’dan Balkanlara kadar uzanan ticari faaliyetlerini sekteye uğratacağız.
Vaat
Yeni bölgesel birliktelikler oluşturacağız. Bölgesel ekonomik ilişkilerimizi geliştirmek amacıyla komşu ülkelerimiz, Kafkas, Balkan ve Orta Doğu ülkeleriyle yatırım ve ticaret anlaşmalarının kapsamını geliştireceğiz.
Gerçek
2014 yılından beri Katar ile Türkiye arasında 80 anlaşma yapıldı
Sadece 2022’de Sırbistan ile Türkiye arasında 11 anlaşma imzalandı
Türkiye, Türkmenistan ve Azerbaycan ile sadece 2022’de 5 anlaşma imzaladı
Vaat
Markalaşma desteklerini güçlendirecek, firmaların yurt dışından marka bilinirliği olan firmaları satın almalarını özendireceğiz.
Gerçek
Türkiye Marka Ofisi kuruldu. Toplam 324 markaya destek verildi.
Vaat
Kargo şirketlerinin ve ülkemizde faaliyet gösteren dijital pazaryerlerinin yatırımlarını desteklemek dahil olmak üzere e-ihracatın önünü açacak adımları atacağız.
Gerçek
Ticaret Bakanlığı Ağustos 2022’de e-ihracat desteklerini başlattı.
KOBİ’LER
Vaat
KOBİ’lerimizin ulusal ve uluslararası e-ticaret kapasitelerini artırmaya yönelik yurtdışı pazar araştırma, mentorlük ve finansman desteklerini etkin bir biçimde artıracağız.
Gerçek
KOBİ’lere halihazırda Dijital Dönüşüm Danışmanlığı Desteği veriliyor
YENİ NESİL HİZMET SEKTÖRLERİ
Vaat
Dijital varlıklara dair reklam ve benzeri faaliyetler düzenleyecek, sosyal medya üzerinden vatandaşların kandırılmasının önüne geçeceğiz.
Gerçek
CHP, dezenformasyonla mücadele yasasını, iptali için AYM’ye başvurdu
TURİZM
Vaat
Turizm bölgelerinde imar planlarını inceleyerek imar rantı ve istismarının önüne geçeceğiz.
Gerçek
İmamoğlu, Kaz Dağları eteğindeki Güre’de ağaç katliamı yaparak 10 adet 3 katlı havuzlu villa yaptırdı.
Vaat
Orman yangınlarından sonra otel ve yerleşime asla izin vermeyecek, buraların rant haline gelmesine engel olacağız.
Gerçek
2021-2022’de çıkan yangınlarda zarar gören alanların %80’i yenilendi.Toplam 672 bin 215 hektarda gençleştirme ve rehabilitasyon çalışmaları yapıldı.
Vaat
Kıyılardan herkesin eşit ve serbest olarak yararlanmasına engel olan uygulamaları sıkı de¬netim altına alacağız.
Gerçek
Mavi bayraklı plaj sayısı 531’e yükseldi. Ve 2019’da ücretsiz halk plajı projesi başlatıldı. 5 yıldız kalitesinde toplam 10 halk plajı açıldı.
Vaat
Sektörde sağlıklı ve güvenilir istatistiki veri tabanı oluşturacağız.
Gerçek
Kültür ve Turizm Bakanlığı istatistikleri düzenli olarak yayınlıyor.
Vaat
“Akıllı Turizm”, “Akıllı Destinasyon”, “Akıllı Şehir”, “Akıllı Oteller” gibi uygulamalarla turizmde dijital dönüşüme destek vereceğiz.
Gerçek
Dünyanın dördüncü akıllı şehir eylem planı, 2019’da Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından açıklandı. Akıllı Şehirler Daire Başkanlığı kuruldu.
Vaat
Özellikle yüksek gelirli turistlerin olduğu ülkelerde reklam ve tanıtım faaliyetlerine ağırlık vereceğiz.
Gerçek
2019’da kurulan Türkiye Turizm Tanıtım ve Geliştirme Ajansı 200 ülkede çalışıyor.
Vaat
Sağlık Turizmi Strateji Belgesi hazırlayacak, sağlık turizmi kapsamında hizmet verecek sağlık personelinin sayı, nitelik ve uzmanlık alanlarını planlayacak, yabancı dil çeşitliliği dahil sağlık personelinin gerekli donanımı kazanmasını sağlayacağız.
Gerçek
Sağlık Bakanlığı Uluslararası Sağlık Hizmetleri Anonim Şirketi’ni 2019’da kurdu. Sağlık turizmi geliri 6 milyar liraya yaklaştı.
Vaat
“Sahillerden Anadolu’ya Kültür Yolu Projesi” başlatacak, bu projeyle sahil şeridi illerden Anadolu’daki inanç, kültür ve gastronomi merkezlerine ulaşımı hızlandıracak ve kolaylaştıracağız.
Gerçek
Türkiye Kültür Yolu Festivali’ne 33 milyon vatandaş, 20 binin üzerinde sanatçı katıldı.
Vaat
Sosyal turizm kapsamında emekli, engelli, şehit aileleri ve üniversitede okuyan öğrencilerimizin turizm amaçlı gittikleri gezilerde illerdeki Yurt-Kur binalarında ücretsiz konaklayabilmelerini sağlayacağız.
Gerçek
Sadece 2022’de 325 bin genç KYK yurtlarında ücretsiz konakladı.
Vaat
İstanbul’da tarihi yarımadadaki trafik problemini, ilgili bakanlıklar ve büyükşehir belediyesiyle işbirliği içinde çözeceğiz.
Gerçek
İmamoğlu İstanbul’un değil, kendi trafik problemini çözdü. İBB’ye ait Çevre-1 isimli gemi İmamoğlu ve ailesinin kullanımına tahsis edildi
KÜLTÜR
Vaat
Ülkemizde üretilen kültür ve sanat ürünlerini dijitalleştirerek bir veri bankasında muhafaza edilmesini sağlayacak, Türkiye Kültür Envanteri veri tabanını oluşturacağız.
Gerçek
İl Kültür Envanterleri 10.000’in üzerinde kayıt içeriyor.
Vaat
Gençlere kültür ve sanat aktivitelerinden 25 yaşına kadar ücretsiz yararlanabilmeleri için kültür kartı vereceğiz.
Gerçek
18-25 yaş arasındaki 325 bin genç Müzekart GNS projesinden faydalanarak 300’den fazla müze ve ören yerini ücretsiz olarak gezdi.
Vaat
Tarihi ve kültürel potansiyeli yüksek olan illerimizde en az bir adet büyük ve modern bir müze yapacağız. Her ilde bir şehir müzesi açacağız.
Gerçek
Özel müzelerin sayısı 355’e, müze sayısı 494’e ulaştı.
Vaat
Yurtdışına kaçırılmış tarihi eserlerimizin iadesi hususunda etkin bir mücadele yürüteceğiz.
Gerçek
2002-2022 arasında 9 bin 42 adet kültür varlığının Türkiye’ye iadesi sağlandı. Ayrıca 12 ülke ile kültür varlığı kaçakçılığıyla mücadele alanında ikili anlaşma imzalandı.
Vaat
Kütüphaneleri sadece kitapların depolandığı alan niteliğinden çıkaracak, yaşayan mekanlar haline getireceğiz.
Gerçek
Yıllardır atıl halde duran Rami Kışla Kütüphanesi 13 Ocak’ta açıldı. Türkiye’nin en büyük kütüphanesi ve sosyal yaşam merkezi olarak hizmete alındı.
Vaat
Özel tiyatroları destekleyeceğiz.
Gerçek
Sadece 2020-2022 arasında özel tiyatrolara 116,6 milyon TL destek verildi.
Vaat
Mülki İdare Amirlerinin, konser, festival, etkinlik, fuar gibi kitlesel katılımlı faaliyetler için önceden hazırlanmış yönetmeliğin çerçevesi dışında hiçbir şekilde kısıtlayıcı ve yasaklayıcı bir tasarrufta bulunamamasını sağlayacağız.
Gerçek
Gençlerin uyuşturucu ve alkol kullanımına özendirildiği ve LGBT propagandası yapılan organizasyonların gerçekleşmesine izin ve destek vereceğiz.
Vaat
Başka ülkelerdeki gençler ile Türk gençlerini buluşturacak, uluslararası üne sahip sanatçı ve müzik grupları için konser ve festivalleri destekleyeceğiz.
Gerçek
TİKA, YTB VE YEE gibi kurumlarla Avrupa’dan Afrika’ya, Amerika’dan Orta Asya’ya kadar birçok ülkede/ ülkeye kültür ve sanat elçileri transferi yıllardır yapılıyor.
İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ, DOĞA HAKLARI VE ÇEVRE
Vaat
Tüm kamu ve özel sektör çalışanları ile vatandaşlarımıza iklim değişikliği ve sürdürülebilirlik üzerine eğitimler verecek, okul öncesi eğitimden başlayarak bireylerde pratik alışkanlıklar oluşturmayı hedefleyeceğiz.
Gerçek
Çevre Dostu 1000 Okul Projesi kapsamında, 6, 7 ve 8.sınıflara 2 saatlik “İklim Değişikliği” seçmeli dersi konuldu. Genç İklim Elçileri Projesi başlatıldı.
Vaat
Tüm kentlerde bisiklet yolu ağları yapacak, Trafik Kanunu’nda bu konuda düzenlemeler yapacağız.
Gerçek
Sadece millet bahçelerindeki bisiklet yolu uzunluğu 1.615 km’ye ulaştı. Ayrıca birçok belediye CHP tarafından yönetiliyor. CHP, bu vaadini 3 yıldır hayata geçirmiyor.
Vaat
Şehirlerde gürültü ve görüntü kirliliğine karşı etkili önlemler alacağız.
Gerçek
Gürültüsüz Türkiye projesi başlatıldı ve 66 ilin gürültü haritası çıkarıldı.
Vaat
Kıyılarımız ve denizlerimizde duyarlılık ve risk analizleri yapacak, kirliliğin önlenmesini teminen sürekli ölçüm ve izleme sistemi kuracağız.
Gerçek
Deniz çöpleriyle mücadelede tüm kıyı illerinde “Deniz Çöpleri İl Eylem Planları” hazırlandı. Haziran 2019 ve Ekim 2022 arasında 180 bin ton deniz çöpü bertaraf edildi. Ayrıca TÜBİTAK-MAM koordinasyonunda 2014’ten beri 423 noktada deniz izleme çalışmaları yürütülüyor.
HAYVAN HAKLARI
Vaat
Petshop’lar ve hayvan edinmeyle ilgili daha sıkı kurallar getirecek ve uygulanmasını sağlayacağız.
Gerçek
Sokak hayvanlarının bakımı için 19 yerel yönetime 24,2 milyon TL destek sağlandı. Ayrıca takip ve koruma için ev hayvanlarının mikroçip ile kimliklendirilmesi yapıldı.
ORMANLAR
Vaat
Orman yangınlarının makul sürede kontrol altına alınmasını sağlayacak ve daha geniş alan¬lara yayılmasını önleyecek stratejiler oluşturacağız.
Gerçek
Orman yangınlarına müdahale süresi 11 dakikaya düştü.
Vaat
Acil yangın uçağı ve gece görüşlü uçuş araçları başta olmak üzere, ekipman eksikliklerini giderecek, mevsimsel ekipman kiralama usulünü terk edeceğiz
Gerçek
Yangınlara müdahalede ekipman eksiği yok. Müdahalelerde 20 uçak, 55 helikopter, 8 İHA, 1350 arazöz, 692 iş makinası ve 2 bin 270 ilk müdahale aracı kullanılıyor.
Vaat
Görevi orman yangınıyla mücadele olan, yangın eğitimleri almış, bu alanda uzmanlaşmış personelimizle birlikte mücadele edeceğiz.
Gerçek
25 bin yangına müdahale personeli istihdam ediliyor. Ayrıca özel eğitim almış 462 ORKUT timi ve 110 bin gönüllü destek veriyor.
SU YÖNETİMİ
Vaat
Su kaynaklarının ve sulak alanların mutlak korunmasını sağlayarak bu alanlara zarar verecek sanayi ve yerleşim alanlarına ve maden, HES/baraj, diğer enerji yatırımlarına izin vermeyeceğiz.
Gerçek
Türkiye’yi iklim değişikliğinin etkilerden koruyacak baraj ve yer altı barajlarının yapımını durduracağız.
Vaat
Atık suları arıtarak tarımsal sulamada kullanılmasını yaygınlaştıracağız.
Gerçek
Halihazırda 1.176 atık su arıtma tesisi hizmet veriyor.
Vaat
Müsilaj oluşumunu engellemek için göl, gölet, nehir, deniz gibi su kaynaklarımızı teknolojik sistemlerle sürekli takip edecek, fiziksel, kimyasal, biyolojik kirleticileri engelleyecek, vatandaşlarımızın deniz suyu kalite verilerine şeffaf olarak ulaşmasını sağlayacağız.
Gerçek
İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu, Kasım 2019'da Silahtarağa İleri Biyolojik Atık Su Arıtma Tesisi'nin yapımını durdurdu. Müsilajın mevsimsel ve biyolojik bir süreç olduğu iddia edildi.
BÖLGESEL, KENTSEL VE KIRSAL KALKINMA
Vaat
Üniversitelerin bulundukları il ve bölgedeki sorunların çözümünde daha etkili rol almasını sağlayacağız.
Gerçek
YÖK Bölgesel Kalkınma Odaklı Misyon Farklılaşması ve İhtisaslaşma Programını başlattı. Toplam 22 üniversiteye bölgesel kalkınma odaklı misyon yüklendi. Ayrıca Üniversite-Sanayi İş Birliğinin Geliştirilmesi Eylem Planı hazırlandı.
Vaat
Yerel kalkınmada özellikle gençler ve kadınlar için iş, istihdam, eğitim ve finansmana erişim imkanlarını artıracağız.
Gerçek
Kadın kooperatifleri konusunda farkındalık yaratılması için 6 bölgesel toplantı yapıldı. Kadın girişimci oranı %19,3’e yükseldi.
AK Parti döneminde BELDES ve 2005’te KÖYDES başlatıldı. Bugüne kadar KÖYDES projesi için aktarılan kaynak: 18,5 milyar lira.
EĞİTİM VE ÖĞRETİM
Vaat
Milli Eğitimi bir ideolojik çatışma alanı olmaktan çıkaracağız.
Gerçek
Son 20 yılda uygulanılan politikalarla eğitim sistemi çok daha demokratik ve kapsayıcı hale geldi. 28 Şubat’tan kalan antidemokratik uygulamalar bu dönemde sonlandırıldı.
Vaat
Muasır medeniyet seviyesine çıkmak için eğitimi toplumsal ve ekonomik kalkınmanın temel unsuru olarak tüm paydaşların katılımıyla yapılandıracağız.
Gerçek
Son 20 yılda toplumun tüm kesimlerinden görüş alınması eğitimin toplumsal beklentileri karşılamasını sağladı. Toplanan son şûraya tüm eğitim paydaşları katıldı.
Alınan 128 tavsiye kararının 81’ine dair uygulamalar hayata geçirildi.
Vaat
Eğitim kurum ve süreçlerini cinsiyet, etnik köken, din, dil, yerleşim yeri, sağlık durumu, sosyo-ekonomik koşulları ayırt etmeden, fırsat eşitliği ve adaletini ve herkesin nitelikli eğitim hakkını garanti altına alan kapsayıcı bir anlayışla düzenleyeceğiz.
Gerçek
Kız çocuklarının eğitime erişimi Cumhuriyet tarihinde ilk kez bu dönemde erkek çocuklarını aşmış, dezavantajlı öğrencilerin eğitime erişimleri en üst noktaya çıkmıştır.
Dezavantajlı öğrencilerin eğitime erişimleri için 20 yılda devlet 525 Milyar TL sosyal yardım yaptı.
Bunun yanında 51 hastanede yaklaşık 1500 öğrenci evde ise 11 bin öğrenci eğitim hizmeti almaktadır.
Bu hizmet için yaklaşık 12 bin öğretmen görev yapmaktadır.
Vaat
Öğrenme-öğretme ortamlarını, beceri odaklı öğrenmeye dayalı, eleştirel düşünmeyi ve sorgulamayı geliştirecek biçimde düzenleyeceğiz.
Gerçek
MEB, ilköğretim ve ortaöğretimi kapsayacak şekilde beceri haritası oluşturuyor.
Farklı eğitim kademelerinde beceri geliştirme süreçleri arasındaki uyum artırılıyor. Bu projede bilişsel becerilerin yanında sosyal beceriler, tutumlar gibi özellikler de dikkate alınıyor.
Vaat
Milli Eğitim Bakanlığı içerik, akademik kadro, fiziki alt yapı, finans, ölçme, değerlendirme ve teftiş mekanizmalarını yeniden yapılandırarak, bilimsel veriye dayalı, şeffaf ve hesap verebilir biçimde yöneteceğiz.
Gerçek
“Eğitimle Yeniden Buluşma” projesi kapsamında ileri veri analizleri kullanılarak eğitime erişemeyen öğrencilerin tespiti yapıldı.
Bu öğrencilere ulaşılarak eğitime erişimleri sağlandı. Bu sistem Cumhurbaşkanlığı tarafından en iyi uygulama örnekleri arasında gösterildi.
Vaat
MEB’i dijitalleştirecek ve eğitim teknolojilerinin geliştirilmesinde öncü ve ön açıcı bir kurum haline getireceğiz.
Gerçek
Eğitim Bilişim Ağı (EBA), Öğretmen Bilişim Ağı (ÖBA) ve Halk Eğitim Merkezi Bilişim Ağı (HEMBA) yanında yeni kurulan dijital platformlarla da yalnız öğrenciler değil öğretmen ve veliler de destekleniyor.
Vaat
MEB ana hizmet birimlerindeki idari pozisyonlara eğitim kökenli ve liyakatli atamaların yapılmasını esas alacağız.
Gerçek
MEB’in idari kadrolarının tamamı Bakanlık bünyesinde kariyer basamaklarında yükselerek atanmakta ya da üniversitelerimizin ilgili bölümlerinde görev yapan akademisyenler arasından atanmaktadır.
Vaat
Okul yöneticiliğinde ve bakanlık bünyesindeki görevlendirme ve ilerlemelerde kıdem, yönetim tecrübesi, yeterlilik, proje, ödül, yüksek lisans, doktora ve benzeri somut kriterleri esas alacağız.
Gerçek
Bakanlık bünyesindeki görevlendirme ile ilerlemelerde kıdem, mesleki gelişim, akademik gelişim vb. ölçülebilir kriterler çerçevesinde puanlama yapılmaktadır.
Atamalar da bu puanlama usulüne göre gerçekleştirilmektedir.
Vaat
Talim ve Terbiye Kurulunu liyakati esas alan yapısıyla politika belirleyen, eğitim öğretime yön veren etkin bir konuma kavuşturacağız
Gerçek
Talim Terbiye Kurulu, kurulduğu günden bu yana eğitim politikalarında önemli role sahip oldu.
Kurul, uzun yıllardır MEB’in eğitimde gerçekleştirdiği dönüşümlere katkı sağlamaya devam ediyor.
Vaat
Zorunlu eğitimi 1 yılı okul öncesi eğitim, 5 yılı ilkokul, 4 yılı ortaokul, 3 yılı ise lise olmak üzere 1+5+4+3 şeklinde uygulayacağız.
Gerçek
Liselerin dört yıldan üç yıla düşürülmesi bir yandan yaklaşık 85.000’i öğretmeni norm fazlası yaparken diğer taraftan en az 10 yıl liselere yeni öğretmen atanamamasına yol açacaktır.
OKUL ÖNCESİ
Vaat
Altyapıları oluşturarak okul öncesi eğitimi 1 yıl zorunlu tutarak ücretsiz sağlayacak ve isteğe bağlı olarak 3 yaş ve üzerine erken çocukluk eğitimi imkânı sunacağız.
Gerçek
İsteyen her öğrencimizin en az bir yıl okul öncesi eğitim alabileceği altyapıyı oluşturduk.
2000’li yılların başında her 100 çocuğun sadece 11’i okul öncesi eğitim alırken bugün 99 çocuğumuz bu eğitimi alıyor.
Vaat
Kreşleri ülke çapında yaygınlaştırarak okul öncesi çocukların eğitim hayatına başlamalarını sağlamak amacıyla kamu, özel sektör, STK, ve yerel yönetimlerden oluşan “Kreş Ekosistemi Modeli”ni ve “Erken Çocukluk Bakımı ve Eğitimi Programı”nı hayata geçireceğiz.
Gerçek
Sadece bir yılda 6 bin 4 anaokulu yapıldı, okul öncesi eğitim kapasitesi üç katına çıktı.
Dezavantajlı öğrencilerin okul öncesi eğitim alması için yılda 500 milyon TL’lik destek sağlandı.
Vaat
Devlet okullarındaki öğrencilere ücretsiz süt, su ve öğle yemeği vereceğiz.
Gerçek
Okullarda yemek imkânı zaten öğrencilere sağlanıyor.
•Erdoğan, 20 Ocak 2023'te "1,8 milyon öğrenciye ücretsiz olarak verdiğimiz yemek uygulamasını çok yakında 5 milyona çıkarıyoruz"
Vaat
Okul öncesi, ilköğretim ve orta öğretimdeki tüm öğrencilere yardımcı kitaba ihtiyaç duymayacak şekilde ders kitaplarını yerel esnafa ve ekonomiye katkıda bulunacak şekilde ücretsiz temin edeceğiz.
Gerçek
Öğrencilere dağıtılan eğitim kitapları AK Parti döneminde zaten ücretsiz hale getirilmişti.
Vaat
Okul öncesi, ilkokul ve ortaokullarda öğrencilerin yetenek taramalarının yapılması ve özel yetenek alanlarında ders dışı desteklerin sağlanması amacıyla bir eylem planı hazırlayacağız.
Gerçek
Yetenek taramaları zaten yapılıyor. 2022 yılında toplam 1 milyon 459 bin 816 öğrenciye (3, 4 ve 5. sınıf) genel taramalar yapılmış, taramalar neticesinde 95.946 öğrenci spora yatkın bulunmuştur.
Vaat
Zorunlu eğitimi 1 yılı okul öncesi eğitim, 5 yılı ilkokul, 4 yılı ortaokul, 3 yılı ise lise olmak üzere 1+5+4+3 şeklinde uygulayacağız.
Gerçek
İmam hatip orta okulu ve liselerinin önüne geçilmek isteniyor.
İLKÖĞRETİM
Vaat
İlköğretimde evrensel etik, insan hakları, adalet, sağlık, çevre ve hayvan hakları, kültür, sanat, bilim, spor konusunda farkındalığın artırılmasını sağlayacak, müfredatı teknoloji ve inovasyona dönük farkındalığı artıracak şekilde uygulayacağız.
Gerçek
MEB, temel eğitim ve ortaöğretimde beceri geliştirme projesi yürüterek ortak bir çatı oluşturuyor.
Bu projede beceri tanımlamaları önerideki birçok kavramı dikkate alıyor.
Projede öğrencilerin sosyal becerileri, tutumları gibi birçok özelliği dikkate alınıyor
Vaat
Ders saatleri ve müfredatı yeniden planlayıp pedagojik açıdan çocukların yaşına uygun hale getireceğiz.
Gerçek
Eğitim müfredatı, pedagojik açıdan çocuklarımızın yaşına uygun şekilde uygulanıyor. Ders saatleri ve müfredatın belirlenmesinde temel ölçüt çocukların yaşları.
Vaat
Ortaokullarda sanat, spor ve bilim gibi alanlarda başta olmak üzere seçmeli derslerin sayısını artıracağız.
Gerçek
Son 20 yılda sanat, spor ve bilim başta olmak üzere birçok alanda seçmeli derslerin çeşitliliği artırılmıştır.
Örneğin Anadolu Lisesi programında şu anda 8 ayrı alanda 47 seçmeli ders alınabiliyor.
Vaat
Kapatılan köy okullarını yeniden açacak, taşımalı eğitim uygulamasına son vereceğiz.
Gerçek
Yalnız 2022 yılında 2.325 köy okulu açıldı. Şubat ayının sonuna kadar hane sayısı 10’un üzerindeki tüm köy okullarını açılmış olacak.
Vaat
Okul bazında kaynak, fiziki tesis ve donanım yetersizliklerini tespit edecek, eşit ve adil bir eğitim öğretim fırsatı için okullar arası nicelik ve nitelik farkını en aza indirmek üzere bir eylem planı hazırlayacağız.
Gerçek
“Mesleki Eğitimde 1.000 Okul”, “Temel Eğitimde 10.000 Okul” projeleriyle en çok ihtiyaç duyan okullarımıza 3,5 Milyar TL’den fazla kaynak aktardık.
Buna ilaveten ilk kez okullarımıza 6 Milyar TL’den fazla doğrudan bütçe gönderdik.
Vaat
Zorunlu haller dışında birleştirilmiş sınıf uygulamasına son vereceğiz.
Gerçek
Mevcut durumda da birleştirilmiş sınıf uygulaması yalnızca zorunlu durumlarda kullanılmaktadır.
Vaat
Sınıfların çok kalabalık olduğu yerlerde yeni okul yapımına öncelik vereceğiz.
Gerçek
Öğrenci sayısı büyük bir artış göstermesine rağmen derslik başına düşen öğrenci sayısı OECD ortalamalarına düşürülmüştür
Vaat
Kız çocukların okullaşma ve okula devam oranını artıracak her türlü çabayı gösterecek, gerekli destek ve teşvikleri sağlayacağız.
Gerçek
Cumhuriyet tarihinde ilk defa kız öğrencilerin eğitime erişimleri erkek öğrencileri geride bıraktı.
Vaat
Hiçbir öğrencinin tercih etmediği bir lise türüne ya da programına gitmek zorunda kalmayacağı; öğrencinin ilgisi, tercihi, yeteneği ve akademik başarısını esas alacak bir rehberlik ve yönlendirme sistemi oluşturacağız.
Gerçek
Liselere Geçiş Sisteminde hiçbir öğrenci tercih etmediği bir kuruma yerleştirilmemektedir.
Tüm öğrenciler kendilerine sunulan seçenekler arasından kendi tercihleri doğrultusunda liselere yerleştirilmektedir.
Vaat
Dijital içerik ve ortamlar kullanılarak öğrencilerin en az bir yabancı dil öğrenmesini ve yazılım ile kodlama becerisi kazanmasını sağlayacağız.
Gerçek
Bakanlık, 2022 yılında “Yabancı Dil Seferberliği” başlattı.
Bu alanda dijital platform oluşturdu.
Bu platform üzerinden yabancı dili oyunlarla, farklı yollarla öğretiyor öğrencilere.
Yine bu yıl içinde kurulan Matematik, Türkçe ve Yabancı Dil platformları üzerinden yazılım ve kodlama eğitimleri veriliyor.
Bu eğitimler çalıştaylar şeklinde uygulamalı olarak gerçekleştiriliyor.
Vaat
Her okula Milli Eğitim Bakanlığınca denetlenecek okul temelli bir bütçe verecek, okullara öğrenci başına kaynak aktaracağız.
Gerçek
57 binden fazla okulumuzun tamamına, ihtiyaçları ölçüsünde bütçe gönderildi.
Vaat
Okul Aile Birliği adı altında bağış, yardım ve benzeri suistimale açık ödemeleri kaldıracağız.
Gerçek
Bakanlık, ihtiyaçlarını gidererek okulların harici destek olmadan hizmet vermesini sağlıyor.
Ortaöğretim
Vaat
Lisede öğrencilerin ilgi, yetenek ve isteklerini karşılayacak esnek müfredat, seçmeli dersler ve MEB çevrimiçi eğitim platformlarında alınacak derslerle bireyselleştirilmiş akademik ve mesleki yönlenmelerini sağlayacağız.
Gerçek
2022 yılında yayına açılan Öğrenci-Öğretmen Destek Sistemi (ÖDS) öğrencilerin öğrenme eksiklerini belirliyor ve kişiye özel öneriler sunuyor.
ÖDS yalnız bir ayda 15 milyondan fazla kullanıldı.
2019 yılı geliştirilen Tercih Robotları ise her yıl 10 milyonu aşan kullanıma ulaşıyor.
Bu robotlar öğrencilerin bilinçli tercih yapması için kişisel öneriler veriyor.
Vaat
Eğitime erişim imkânı olmayan bölgelerde, merkezi Yatılı Bölge Ortaokulları ve pansiyonlu liseleri yaygınlaştıracak, Yatılı Teknoloji Liseleri açacağız.
Gerçek
Son 20 yılda pansiyon kapasitesi yaklaşık 360 binden 540 bine yükseldi.
Pansiyonları İyileştirme ve Geliştirme Projesi'nin (PİGEP) hayata geçmesiyle pansiyonlardaki öğrencilere ev konforu sağlanıyor.
Vaat
Bütün Organize Sanayi Bölgelerine sektörlerin ihtiyaçları doğrultusunda yatılı Mesleki ve Teknik Liseler açacak, bu okulları, Milli Eğitim Bakanlığı ve Organize Sanayi Bölgesi yönetimiyle işbirliği içinde yöneteceğiz.
Gerçek
2021 yılında her OSB’de bir çıraklık eğitim merkezi kuruldu, mesleki eğitimin OSB imkânlarından doğrudan yararlanılması sağlandı.
ÖĞRETMEN
Vaat
Öğretmenlerimizin kurumsal ve toplumsal niteliği ve saygınlığını artırmayı temel önceliğimiz yapacağız.
Gerçek
14 Şubat 2022’de çıkan Öğretmenlik Meslek Kanunu ile öğretmenliğin özel bir ihtisas mesleği olduğu vurgulandı.
Çalışma koşulları, işin mahiyeti ve diğer birçok husus açısından devlet memurlarından ayrılan öğretmenlerin süreçlerini kapsayan müstakil bir kanun çıkarıldı.
Vaat
Öğretmen başına öğretmen sayısına OECD ortalamasına ulaşmayı hedefleyeceğiz.
Gerçek
2002 yılı itibarıyla ilköğretimde 28, ortaöğretimde 22 olan öğretmen başına öğrenci sayısı 2022 yılında ilköğretimde 15’e ortaöğretimde ise 13’e indi.
Böylece öğretmen başına öğrenci sayısında OECD ortalamasına ulaşıldı.
Vaat
Öğretmenlik Meslek Yasasını değiştirecek, öğretmenlerin özlük haklarını iyileştirecek, öğretmenleri öğretmen, uzman öğretmen ve başöğretmen şeklinde gruplayan uygulamaya son vereceğiz.
Gerçek
2022 yılında 10 yıllık kıdeme sahip öğretmenlere yaklaşık 2 bin 400 TL, başöğretmenlere ise 4 bin 900 TL ek iyileştirme yapılmıştır.
Vaat
Öğretmenin kariyer gelişiminde; öğretmenin katıldığı seminerler, hizmet içi eğitimler, aldığı lisansüstü eğitim, katıldığı kurslar ve yürüttüğü ya da katılımcısı olduğu projeler ile öğrencilerinin başarılarını objektif olarak dikkate alacağız.
Gerçek
“Öğretmenlik Meslek Kanunu” ile oluşturduğumuz kariyer yolunda öğretmenlerin lisansüstü ve hizmet içi eğitime katılımlarını teşvik ediyoruz.
Ek ders ücretleri yüksek lisansta %7, doktorada %20 artırımlı ödeniyor.
Vaat
Öğretmenlerin dijital içerik, interaktif ders ve akıllı tahta içeriği hazırlama gibi yeterliliklerini geliştirecek, bilişim teknolojileri dahil meslek içi eğitimlerine ağırlık vereceğiz.
Gerçek
ÖBA kuruldu, okullarda ilk kez öğretmen eğitimi bütçesi tahsis edildi.
2020 yılında öğretmen başına eğitim saati 44 iken 2022’de 250 saatin üzerine çıktı.
Eğitim sistemindeki tüm öğretmenler mesleki gelişime dâhil edilerek OECD ortalamasının üzerine çıkıldı.
Vaat
Öğretmenlerin, öğrenci eğitimini aksatmayacak şekilde yurtiçi, yurtdışı eğitim, sempozyum ve benzeri etkinliklere katılmasını sağlayacağız.
Gerçek
Öğretmenler yıllardır Erasmus, eTwinning, TEA vb. uluslararası programlar aracılığıyla yurtdışı etkinliklerine etkin katılım gösteriyorlar.
YÜKSEKÖĞRETİM
Vaat
Yükseköğretim kurumlarının yönetim ve denetiminin kendi öğretim üyeleri arasından seçimle oluşturdukları organlar eliyle gerçekleştirilmesini sağlayacağız.
Gerçek
Üniversitelerde vesayet oluşturulmak isteniyor.
ÖZEL EĞİTİM, ÖZEL YETENEKLİ ÖĞRENCİLER, YAŞAM BOYU EĞİTİM VE OKULLAR
Vaat
Özel eğitime ihtiyacı olan dezavantajlı çocukların eğitime erişiminin önündeki tüm engelleri kaldıracağız.
Gerçek
Geliştirilen “Özelim Eğitimdeyim” dijital uygulaması OECD tarafından en başarılı eğitim uygulamaları arasında gösterildi. Şu anda 51 hastanede yaklaşık 1500 öğrenci, evde ise 11 bin öğrenci eğitim hizmeti alıyor. Bu hizmetler için yaklaşık 12 bin öğretmen görev yapıyor.
Vaat
Özel eğitimde yardımcı teknolojileri; özel gereksinimi olan bireylerin öğretimini bireyselleştirmek, bağımsızlıklarını artırmak ve yaşam kalitelerini yükseltmek amacıyla kullanacağız.
Gerçek
Öğrencilerin farklılaşan öğrenme ihtiyaçları için ÖDS, Matematik, Türkçe ve Yabancı Dil platformları etkin kullanılıyor. EBA’da özel eğitim algı ve dikkat geliştirici oyunlar gibi birçok içerik öğrencilere sunuluyor.
Vaat
Tüm özel gereksinimli öğrencilerin durumlarına göre gerekli araç, gereç, doküman ve benzeri ihtiyaçlarını karşılayacağız.
Gerçek
Sadece son dört yılda 520 bine yakın eğitim malzemesi özel eğitim okullarına ulaştırıldı. 81 ilin tamamında destek eğitim odaları yaygınlaştırıldı.
637 destek eğitim odası, 214 özel eğitim sınıfı, 291 uygulama evi, 598 meslek edinme atölyesi oluşturuldu.
Vaat
Özel gereksinimle öğrencilerin kaynaştırma sınıflarına alınmalarının önündeki engelleri kaldırmak üzere devlet okullarındaki eğitimcilerin bu konudaki yeterlilik düzeylerini arttıracak, gerekli kaynak ve materyal desteğini sağlayacağız.
Gerçek
Özel eğitim ihtiyacı olan çocuklarımızın eğitimine katkı sunmak amacıyla "Kaynaştırma/Bütünleştirme Yoluyla Eğitim Uygulamaları Ulusal Eylem Planı” hazırladık.
Tüm Türkiye’de bu öğrencilerimiz kaynaştırma eğitimine katılıyor.
Vaat
Okul öncesi, ilkokul ve ortaokullarda öğrencilerin yetenek taramalarının yapılması ve özel yetenek alanlarında ders dışı desteklerin sağlanması amacıyla bir eylem planı hazırlayacağız.
Gerçek
Tüm eğitim kademelerinde özel yeteneğe sahip öğrencilerinin tespiti ve değerlendirilmesi sağlanıyor.
Vaat
Üstün zekâlı ve yetenekli öğrencilerimizi, objektif ölçütlerle tespit ederek, bu öğrencilerimiz için özel okullar açacak, özel destek programları hazırlayacak ve okul dışı eğitim olanakları ile burs sağlayacağız.
Gerçek
Üstün zekâlı ve üstün yetenekli öğrencilerin tespitinde tüm dünyada kullanılan objektif değerlendirme süreçleri kullanılıyor. Bu becerilere sahip olduğu belirlenen öğrencilere farklılaştırılmış eğitim programları ve ders dışı gelişim fırsatları sağlanıyor.
Vaat
Özel yetenekli öğrencilerin yetkinlik ve ilgi alanlarına göre özgün programlar oluşturacak, üst eğitim seviyelerinden ders almalarının önü açacak, orta öğretim ve üniversite sistemini bu yaklaşımla gözden geçireceğiz.
Gerçek
Üstün yetenekli öğrencilerin kişisel eğilimleri ve becerileri doğrultusunda BİLSEM’lerde özgün programlar uygulanıyor. Bu programlar akademik gelişimin yanında sanatsal gelişime de odaklanıyor.
Vaat
Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlığı’nı (RPD) her an her yerde ulaşılabilir profesyonel bir hizmet alanı haline getireceğiz.
Gerçek
RPD uzmanlarının okullarda yaygınlaştırılmasının yanında Rehberlik Araştırma Merkezlerinin sayısının artırılması sağlandı. Bu merkezlere ilk kez fizyoterapist ataması yapılarak değerlendirme süreçlerinin niteliği artırıldı.
Vaat
Esnek, ihtiyaçlara hızlı bir şekilde cevap/tepki verebilen modüler hayat boyu öğrenme programları oluşturacağız.
Gerçek
Halk Eğitim Merkezlerinde Herkes İçin Yaşam Boyu Eğitimler zaten veriliyor.
Vaat
Erken çocukluk eğitiminden, liseye kadar olan tüm eğitim kademelerinde, okulun öğrenci sayısına göre ihtiyacı karşılayacak nitelikte RPD kadrosu oluşturacağız.
Gerçek
MEB, okul psikolojik danışma hizmetlerini güçlendirmek için büyük bir adım atarak her okulda en az bir RPD uzmanı bulundurmak üzere çalışmaktadır.
Vaat
“Her Yer Okul, Her An Eğitim” anlayışıyla eğitim sistemini 3 yaşından başlayıp hayat boyu süren bir biçimde yapılandıracağız.
Gerçek
Halk eğitim kurslarına katılım ayda 300 binler seviyesinden 1 milyonun üzerine çıkarıldı. Sadece 2022 yılında halk eğitim kurslarına katılım 14 milyonun üzerine çıktı. Köy yaşam merkezlerinde dahi yetişkin eğitimine yer verildi.
Vaat
Hayat Boyu öğrenme anlayışını, bir yaşam biçimine dönüştürerek, tüm vatandaşlarımıza otomasyon ve iş alanlarındaki hızlı dönüşümün yaratacağı uyum ihtiyacını karşılaşmaya yönelik bilgi, beceri ve donanımı kazandıracağız.
Gerçek
Sadece 2022 yılında halk eğitim kurslarına katılım 14 milyonu aştı.
Vaat
Halk eğitim merkezlerinin yapısı ve süreçlerini yeniden düzenleyecek, öğrenme ve becerileri ölçme-değerlendirme, sertifikasyon veya belgelendirme alanlarında standartlar oluşturacağız.
Gerçek
2020 yılında açılan program sayısı 196 bin iken 2022 yılında 630 bine, eğitim kurslarının çeşitliliği ise 2 bin 300’den 2 bin 900’e çıktı.
Kursların içeriği dijitalleştirilerek Halk Eğitim Merkezi Bilişim Ağında (HEMBA) buluşturuldu.
Vaat
Mesleklerinde derinleşmek ve meslek değiştirmek için dinamik eğitim yapısını her yaş için kurgulanmasını teşvik edeceğiz.
Gerçek
2022 yılında başlatılan mesleki eğitimde telafi programı tüm yetişkin gruplarından büyük bir talep görüyor.
Vatandaşlar, 6-8 aylık eğitim programlarıyla istedikleri meslekler için yetiştiriliyor.
Vaat
Ebeveyn Eğitimine, eğitim politikalarımızın odağında yer vereceğiz.
Gerçek
Başlatılan aile okulu projesinde aile içi iletişimden stresle başa çıkmaya kadar birçok beceri destekleniyor.
Projenin başlamasının ardından ilk 6 ayda 1 milyon 150 bin aileye ulaşıldı.
Vaat
Okulların mimari yapılarını engellilerin ihtiyaçlarını, ortak çalışma alanlarını, spor ve sanat (resim, müzik, konser) mekanlarını dikkate alarak tasarlayacak ve mevcutları bu çerçevede iyileştireceğiz.
Gerçek
Okullarda engelli rampaları, asansörler, engelli tuvaleti ve ilgili diğer mekânlar bu planlamalara uygun şekilde dâhil ediliyor.
Yeni yapılan okullarda fiziki şartlara göre spor ve sanat alanları oluşturuluyor.
Vaat
Okul kantinlerinin, bahçelerinin ve tuvaletlerinin güvenlik ve temizlik yönünden sürekli kontrol altında tutulmasını ve yeterli sayıda temizlik görevlileri istihdam edilmesini sağlayacağız.
Gerçek
Okullar, tüm kısımlarıyla bir bütün olarak iyileştirmek için yatırımlar yapılıyor.
2022 yılında ilk kez tüm okullara doğrudan bütçe gönderilmesi, “Mesleki Eğitimde 1.000 Okul” ve “Temel Eğitimde 10.000 Okul” projeleri okul ortamlarının iyileşmesini sağladı.
“Çevre Dostu 1.000 Okul” projesinde tüm ilçelerde en az bir okulu çevre dostu teknolojilerle donatıldı.
Bunun yanında “Tertemiz Yarınlar Okullardan Başlar” projesiyle 57 binden fazla okulun hepsinde hijyen alanları iyileştirilecek.
“Okulum Temiz” belgeleri de her yıl yenilenmekte, bu yıl şu ana kadar 42 bin okul bu belgeyi yeniledi.
Yine aynı projede öğrencilerin temizlik ve hijyen konusunda farkındalığı artırılacak.
SOSYAL POLİTİKALAR
SOSYAL YARDIMLAR VE HİZMETLER
Vaat
Doğum yardımını, dul ve yetimlere ödenen gelir ve aylıkları günün koşullarına göre güncelleyeceğiz.
Gerçek
Bu yardımlar her sene hükümet tarafından zaten güncelleniyor
SOSYAL YARDIMLAR, SOSYAL HİZMETLER, SOSYAL GÜVENLİK VE ÇALIŞMA HAYATI
Vaat
Yoksul ailelerimize kış aylarında ısınma yardımı yapacağız.
Gerçek
Hem yerel yönetimler hem de Hükümet tarafından kış aylarında çeşitli ısınma yardımları yapılıyor. En son yapılan yardım politikası sayesinde özel sektör çalışanlarına 1000 TL’lik doğalgaz yardımı yapılması kararlaştırıldı.
Vaat
Yoksul aileler için kreşlerin ücretsiz olmasını sağlayacağız.
Gerçek
Yoksul aileler için kreşlerden ücretsiz yararlanabileceği ayrı bir kontenjan zaten bulunuyor.
Vaat
Dul ve Yetim Aylıklarını arttıracağız.
Gerçek
Dul ve Yetim aylıkları düzenli olarak her yıl Hükümet tarafından zaten arttırılıyor.
Vaat
Çalışma hayatında kadınlara yönelik negatif ayrımcılık içeren her türlü uygulamaya engel olacağız.
Gerçek
Çalışma hayatındaki her türlü kötü muamele için zaten Alo 170", "Alo 183" iletişim hatları bulunuyor ve şikayetler ivedilikle inceleniyor.
Vaat
Engellilerle ilgili veri tabanı oluşturacak, düzenli olarak güncelleyecek ve kamuoyuyla paylaşacağız.
Gerçek
Zaten Sağlık Bakanlığı bünyesinde Ulusal Engelliler Veri Bankası bulunuyor
Vaat
Kamuda çalışan engellilerin kendi eğitim, meslek ve yeteneklerine göre istihdam edilmelerini sağlayacağız.
Gerçek
Kamuda istihdam edilen engelli sayısı AK Parti’den önce 5 bin 777 kişi idi.
2022 yılında bu sayısı 11 kat artarak 66 binin üzerine çıktı.
Vaat
Kamu ve üniversite hastanelerinde engellilerin hizmet alımını kolaylaştıracağız.
Gerçek
AK Parti döneminde sağlıktan ulaşıma, eğitimden kültür-sanata kadar tüm yapı ve yollarda engellilerin hizmet alımına uygun inşa edildi.
Vaat
Yaşlı ve yatalak hastalarımız için özellikli bakım merkezleri kuracağız.
Gerçek
Bu bakım merkezleri ve huzur evleri zaten bulunuyor.
Ayrıca yaşlılara ve yatalak hastalara özel olarak ‘Evde Bedava Bakım Hizmeti’ de sağlanıyor.
ŞEHİT YAKINLARI VE GAZİLER
Vaat
Şehit anne ve babalarına verilen maaşı yükselteceğiz.
Gerçek
İyi Partili Lütfü Türkkan,şehit abisine “senin bacını kerim” diye küfür etmişti. (Kasım 2021)
Şehit yakını ve gazilere aktarılan toplam miktar: Yaklaşık 195 milyon lira (Kasım 2022)
KONUT VE BARINMA
Vaat
Kirada oturan dar gelirli yurttaşlarımıza gelir düzeylerine göre kira yardımı yapacağız.
Gerçek
Dar gelirli vatandaşlara yönelik kira yardımı AK Parti hükümeti sayesinde zaten hayata geçirildi.
Vaat
Gençlere nitelikli barınma imkânı sağlamak üzere tüm üniversitelerin içinde veya yakınında yeterli sayıda öğrenci yurdu açacağız.
Gerçek
2022-2023 eğitim-öğretim yılında ülke genelinde yurtlara başvuran öğrencilerin %98'i yerleştirildi.
Büyükşehirlerde hiçbir öğrenci açıkta kalmadı. Bu ölçekte bir hizmet dünyanın hiçbir yerinde mevcut değil.
Avrupa'da Türkiye’dekinin yarısı kadar yurt kapasitesi var.
SAĞLIK
Vaat
Planlanan şehir hastanelerinin, henüz yapılmayanlarının ihalelerini ivedilikle durduracak ve yeni şehir hastanesi yapmayacağız
Gerçek
Şehir hastaneleri, özellikle Pandemi döneminde görüldüğü üzere sağlık hizmetlerinin bel kemiğini oluşturuyor.
2023 yılı itibariyle 20 şehir hastanesi bulunuyor.
Toplam yatak kapasitesi: 29 bin 405
Vaat
Sağlık hakkını açık bir anayasal hak olarak düzenleyecek, kimsenin sağlık hizmetlerinden mahrum bırakılamayacağını güvence altına alacağız.
Gerçek
Anayasa Madde 56 – Herkes, sağlıklı ve dengeli bir çevrede yaşama hakkına sahiptir.
Vaat
Nitelikli sağlık hizmetlerinin herkes için erişilebilir ve adil olmasını sağlayacağız.
Gerçek
Sağlık Bakanlığına AK Parti’den önce 2,2 milyar TL kaynak aktarılıyordu.
2022 yılında ise 116,6 milyar TL kaynak aktarıldı. Herkese ulaşabilen bir sağlık altyapısı kuruldu
Vaat
Aile hekimliği sistemini halk sağlığının temeli haline getireceğiz.
Gerçek
AK Parti iktidarı öncesinde Aile Hekimliği sistemi bulunmuyordu. 2020 yılına kadar AK Parti hükümeti tarafından kurulan Aile Hekimliği sayısı 26 bin 594
Vaat
Evlilik öncesi sağlık taramasını ücretsiz yapacak, genetik hastalıkları taramalara ekleyeceğiz.
Gerçek
Zaten evlilik öncesi sağlık taramaları ücretsiz olarak yapılmakta. 2021 yılı itibariyle SMA kontrolleri de ücretsiz şekilde yapılıyor.
Vaat
Ülke çapında Ağız ve Diş Sağlığı Merkezlerinin ve ünitelerinin sayısını arttıracak ve teknik altyapısını güçlendireceğiz.
Gerçek
Ağız ve Diş Sağlığı Merkezleri, AK Parti döneminde yapılmaya başlamıştı ve günümüzde de bu merkezlerin sayısı artmaya devam ediyor
Vaat
Tele-tıp, e-Nabız, e-Reçete, Dijital Hastane gibi e-Sağlık sistemlerinin gelişimini destekleyecek ve entegrasyonunu güçlendireceğiz.
Gerçek
Bunları hepsi AK Parti döneminde yapıldı.
AİLE VE ÇOCUK
Vaat
Aile kurumunu koruma ve kollamayı önceleyeceğiz.
Gerçek
Hem aile kurumunun korunması hem de LGBT propagandası yapılması ciddi bir çelişki yaratıyor.
Vaat
Çocuk İzlem Merkezleri’ni yaygınlaştıracak ve etkinleştireceğiz.
Gerçek
Çocuk İzlem Merkezleri, AK Parti döneminin icraatlarından birisidir. Hükümet zaten bu merkezlerin sayısı arttırmaktadır.
KADIN
Vaat
Girişimcilikle ilgili sağlayacağımız destekleri ve teşvikleri kadınlar lehine olacak şekilde güçlendirerek ve farklılaştırarak kadın girişiminin önünü açacağız.
Gerçek
AK Parti döneminde kadınlara tarımdan sanayiye kadar birçok alanda pozitif ayrımcılık yapıldı.
Vaat
Engelli kadın ve çocuklara sağlık hizmetlerini ücretsiz, ihtiyaç halinde yerinde vereceğiz.
Gerçek
Engelliler içinde evde sağlık hizmeti zaten AK Parti döneminde hayata geçirilmişti.
Vaat
Kadın Hukuk Danışma Birimleri, Şiddet Önleme ve İzleme Merkezleri, sığınma evleri, cinsel şiddet kriz merkezleri ve 7/24 çalışan, hizmet kapasitesi artırılmış, kullanıcı dostu, çok dilli, daha hızlı ve etkin bir “alo şiddet” hattı uygulamasıyla mücadele ağı oluşturacağız.
Gerçek
Bunu zaten AK Parti gerçekleştirdi.
GENÇLİK
Vaat
Gençlik ve Spor Bakanlığı bünyesinde gençlerin eğitim, çalışma durumu, medeni durumları ve diğer bilgileri içerecek bir veri tabanı kuracağız.
Gerçek
Gençlik Spor Bakanlığının hali hazırda böyle bir veri tabanı zaten bulunuyor.
Vaat
KYK kredi ve burs tutarlarını artıracağız
Gerçek
Bu tutar zaten her sene Hükümet tarafından arttırılıyor.
2002 yılında 45 TL olan lisans bursu, 2023 yılı itibariyle 1.250 TL, Yüksek lisans: 2.500 TL ve Doktora: 3.750 TL oldu.
Vaat
Gençlerin gıda, tarım ve hayvancılık alanındaki girişimlerini destekleyecek, Genç Çiftçi tanımını genişleterek daha fazla gencin bu desteklerden yararlanabilmesini sağlayacak, genç çiftçilere ekolojik okuryazarlık eğitimi vereceğiz.
Gerçek
Genç Çiftçiler için birçok destek bulunuyor. Genç çiftçilere verilen hibe desteği 2023 yılında 100 bin liradan 250 bin liraya çıkartılıyor.
Vaat
Üniversite öğrenci kulüplerini destekleyeceğiz.
Gerçek
Üniversite öğrenci kulüpleri zaten devletin bütçe aktardığı üniversiteler tarafından destekleniyor.
Vaat
Gençlerin sosyal girişimcilik, sosyal sorumluluk ve gönüllülük faaliyet ve projelerini destekleyeceğiz.
Gerçek
Gençlik Spor Bakanlığı, Ulusal Ajans gibi birçok devlet kurumu zaten bu destekleri sağlıyor.
DIŞ POLİTİKA, SAVUNMA, GÜVENLİK ve GÖÇ POLİTİKALARI
DIŞ POLİTİKA
Vaat
Yurt dışında yaşayan vatandaşlarımızın hak ve çıkarlarına, soydaş ve akraba toplulukların sorunlarının insan hakları temelinde çözümüne temel dış politika hedeflerimiz arasında yer vereceğiz.
Gerçek
AK Parti döneminde kurulan (2010) Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığı (YTB) ile zaten bu çalışmalar gerçekleştiriliyor.
Vaat
Dışişleri Bakanlığı bünyesinde Diplomasi Akademisi kuracağız.
Gerçek
Zaten Dışişleri Bakanlığı bünyesinde 1968’den beri Diplomasi Akademisi bulunuyor
Vaat
Afrika ile ilişkileri kıtayı sadece temsilcilik açtığımız bir alan olarak görmenin ötesinde çok yönlü olarak nitelikli şekilde geliştirecek, Türkiye-Afrika Zirvelerini düzenli ve işlevsel bir sürece dönüştüreceğiz.
Gerçek
Türkiye-Afrika Zirveleri düzenli şekilde zaten gerçekleştiriliyor.
MİLLİ SAVUNMA
Vaat
Ordumuzu kendisine verilen görevleri yerine getirebilecek ileri teknoloji ürünü sistemlerle donatacak; istihbarat, keşif, vuruş gücü ve diğer operasyonel yeteneklerini güçlendireceğiz.
Gerçek
Ali Babacan: “SİHA’lara dokunacağız”
GÜVENLİK VE TERÖRLE MÜCADELE
Vaat
Tüm terör örgütleri ve terörizmle mücadeleyi tüm güç unsurlarımızı kullanarak kesintisiz sürdüreceğiz.
Gerçek
CHP’li terör sevicilerin ifadeleri, Kaftancıoğlu ve Tanrıkulu gibi...
Vaat
Sınırlarımızı elektro optik kuleler, aydınlatma sistemleri, gece görüşlü kameralar, insansız hava araçları, entegre güvenlik sistemleri ve gerekli hallerde duvarlarla tahkim edecek, kaçak geçişlere kesinlikle müsaade etmeyeceğiz.
Gerçek
Babacan: “SİHA’lara dokunacağız”
Vaat
Azerbaycan ile kardeşlik bağlarımızı karşılıklı güven esasına dayalı olarak daha da güçlendireceğiz.
Gerçek
CHP'li Çeviköz “ Türkiye, Azerbaycana cihatçı gönderiyor”.
Vaat
Askeri liseler, Harp Akademileri, kurmay subay, subay ve astsubay yetiştiren tüm okullar ile ilga edilen etkin sistemleri tekrar açacağız.
Gerçek
Bu okullar zaten Milli Savunma Üniversitesi bünyesinde faaliyet gösteriyor.